Fark Basınç Nedir?
Basınç, birim alana uygulanan kuvvetin fiziksel ölçüsüdür. Bazı durumlarda bir sıvının veya gazın mutlak basıncını bilmek önemli değildir. Mutlak basınç yerine, sadece sistemdeki iki nokta arasındaki farkın bilinmesi gerekebilir. Fark basınç, farklı mutlak basınçlara sahip olan iki boşluk arasındaki basınç düşüşünü ifade eder. Diferansiyel basınç sensörü, bu iki nokta arasındaki basınç farkı ölçümünü verir. İlk olarak ölçülecek iki basınç, bir diyaframın zıt taraflarına uygulanır. Dinlenme durumuna göre diyaframdaki negatif veya pozitif sapma, basınçtaki farkı belirlemektedir.
3 şekilde basınç ölçümü yapılabilir;
- Gösterge basıncı, mutlak basınç ile atmosfer basıncı arasındaki farkı verir. Gösterge basıncında, atmosfer basıncı baz alınarak ölçüm yapılır.
- Mutlak basınç, atmosfer basıncı ve gösterge basıncına eşittir.
- Fark basınç, herhangi bir basıncın baz alınmasıyla ölçülmez ve iki nokta arasındaki basınç farkı bilgisini vermektedir.
En yaygın olarak fark basınç sensörü kullanılır. Fark basınç, birçok basınç ölçüm cihazı ile ölçülebilir.
Fark basınç ölçüm sensörleri sıvı ve hava akışı ölçümleri için kullanılmaktadır. Fark basınç ölçümü kullanılarak sıvıların, süspansiyonların, buharların ve gazların seviyesi, basıncı, yoğunluğu ve debisi ölçülebilmektedir. Hava akışı ve basınç ölçümleri için kullanılan çeşitli sensörler ve sıvı ölçümleri için kullanılan fark basınç sensörleri piyasada bolca bulunmaktadır. Diferansiyel basınç akış ölçerler, kullanılan en yaygın türdür ve özellikle sıvı akış ölçümü için kullanılırlar. Bu akış ölçer, iki bağlantı noktası arasındaki basınç farkını algılar ve kalibre edilmiş olan bir basınç aralığına göre bir çıkış sinyali üretir. Bir diferansiyel basınç ileticisi, bir iletici ve bir algılama hücresinden oluşur. Hücrenin bir diyaframla ayrılmış iki basınç odası bulunmaktadır. Bir oda yüksek basınçlı taraftır ve diğer oda da düşük basınçlı tarafı oluşturur.
Fark Basınç Sensörlerinin Uygulama Alanları
Fark basınç ölçümü yaygın olarak endüstriyel ve evsel uygulamalarda kullanılır. Bu ölçümler yoğunluk, seviye, sıcaklık, akış gibi ölçümlerin de temelini oluştururlar. Diferansiyel basınç sensörleri, sıvıların veya gazların akışını belirleme amaçlı basınç farkının kullanılabileceği endüstriyel ortamlarda sıklıkla yer alırlar. Yangından korunmak için kurulan yağmurlama sistemlerinde, atık su arıtma tesislerinde özellikle filtreleri izlemek için, sprinkler sistemlerini izlemek , valflerdeki basınç düşüşlerini izlemek ve pompa kontrolünün izlenmesi amacıyla, deniz altı petrol ve gaz işleme ve buhar kullanan uzaktan ısıtma sistemlerinde yer edinirler. Bir diferansiyel basınç vericisi, kapalı bir kaptaki sıvının hacmini ölçmek için de kullanılabilir. Tıp alanında ise infüzyon pompaları, solunum cihazı ve solunum algılama ekipmanının tedavisi için de diferansiyel basınç sensörleri kullanılabilmektedir. Fark basınç, basınçtaki küçük değişimlerin bile büyük bir etkiye neden olabileceği yerlerde ölçülür ve izlenir. Bu sebeple kullanım alanları, ameliyathaneler, temiz odalar ve laboratuvarlardan ısıtma, havalandırma ve iklimlendirme (HVAC) endüstrisindeki uygulamalara kadar uzanmaktadır.
Fark Basınç Avantajları
- Çok geniş ölçüm aralıklarına sahip olması ve proses bağlantıları sayesinde çok geniş kullanım alanlarına ulaşabilmektedir.
- Fark basınç transmitterleri ile yalnızca birkaç mbar’lık fark basınçları dahi tespit edilebilmektedir.
- Diyafram contası sayesinde aşırı yüksek sıcaklıklardaki ürünler dahi güvenli şekilde ölçülebilir.