PLC (Programmable Logic Controller) Nedir?

PLC (Programmable Logic Controller)’nin dilimizde karşılığı programlanabilir mantık denetleyicidir. Çağımızda artık otomasyon çok büyük önem taşımaktadır. PLC ise fabrikalarda üretim, makinelerin kontrolü gibi işlevlerin denetiminde kullanılan bir otomasyon sistemidir. PLC insan gücünü neredeyse yarıya indirir. PLC’nin PC den ayrılan en önemli özelliklerinden biri ise birden fazla giriş çıkışının olmasıdır.

PLC mikrokontrolcüler den  biraz daha farklı bir tasarıma sahiptir. Mikrokontrolcü kartlar ile PLC arasındaki fark PLC ağır fiziksel koşullarda bile stabilitesini korur ve çalışabilir.

PLC‘nin altı farklı birimi vardır bunlar şu şekilde listelenebilir:

• CPU
• Ram
• Rom
• Giriş Çıkış Üniteleri
• Güç kaynağı
• İletişim Portu

DCS (Distributed Control System) Nedir?

Dağıtılmış Kontrol Sistemi olarak adlandırılan DCS birden fazla PLC‘nin eş zamanlı olarak takip edilmesini sağlayan dağıtılmış kontrol sistemleridir. DCS de PLC den farklı olarak daha fazla girişi vardır ve bu girişler de kendi aralarında kontrol gruplarına ayrışır. Bu kontrol gruplarından bazıları kendi karar mekanizmalarına sahiptir yani özerktirler. Bazıları ise merkezcil yani merkeze bağlı olarak çalışırlar. DCS sadece makine kontrolü yapmaz onun yanı sıra  ürün verimliliği güvenilirliği ve kalitesinin de kontrolünü yapar.

DCS Dağıtılmış kontrol sistemlerinde sensör ya da aktüatörlerden gelen verileri toplayıp işleyebilmek için mikrodenetleyici tabanlı işlemci yada PLC‘ler kullanılabilir. DCS‘nin en güzel özelliklerinden biri ise prosessin fark etmeksizin herhangi bir alanında ortaya çıkan bir hata diğer kısımları olumsuz bir şekilde etkilemez. Bu özelliği ise DCS‘nin birden çok girişinin olmasından kaynaklıdır.

ABB şirketinin sitesinde yer alan detaylara baktığımız zaman DCS 3 tane birimden oluşmaktadır ve o birimler su şekilde sıralanmaktadır

• Engineering Station
• Operator Station
• Communication Station

Bu başlıkları biraz açmak gerekir ise Engineerin Station prosesten alınan verilerin canlı olarak takiplerinin yapılması ve kontrol edilmesini sağlamaktadır

Operator Station Engineering Station a nazaran daha çok veri alır. Bu veriler ES te Sadece bir veya birkaç tane çeşitli controller ve termocouple sinirliyken OS da bunlara ilaveten sürücü motor ve switchlerden de veri alımı yapar.

Communication station da ES ve OS aralarında iletişimin var olduğu akıllı aygıtların bu sistemleri kullanarak organize bir şekilde haberleştikleri birim olarak tanımlamak mümkündür. CS te farklı haberleşme prtokolleri kullanılmaktadır örnek vermek gerekirse de ethernet, profibus, Field Bus verilebilir.

PLC ve DCS kısaca bu şekilde özetlenebilir. Şimdi ise PLC ve DCS arasındaki farklardan bahsedelim.

PLC ve DCS Arasındaki Farklar

• PLC temelinde bir sistem barındırır fakat DCS bir kaç PLC‘den oluşur
• Bir genelleme yapmamız gerekirse PLC küçük ve orta ölçekli fabrikalar için DCS ise orta ve büyük ölçekli fabrikalar için idealdir
• PLC yaklaşık olarak 0.1 saniyede tepki verir. DCS birden fazla PLC yapısı barındırdığı için işlem süresi PLC‘ye nazaran daha uzundur. Bunun için çabuk yapılması gereken işlerde PLC tercih edilir.
• Birden çok input ya da output kullanılması gerekiyor ise DCS tercih edilmelidir. Peki neden DCS tercih edilmeli DCS‘nin yapısında birden fazla PLC barınmaktadır bu işlemi sadece PLC ile yaparsak birden çok PLC kullanmamız gerekir bu da maddi açıdan biraz pahalı olur ve gereğinden fazla yer işgal eder.
• Sistemin için de bir değil ama bir kaç tane karmaşık işlemin yapılması halinde de DCS tercih edilmelidir.