Sanayileşmenin 4. Evresi olarak adlandırılan Endüstri 4.0, nesnelerin internete bağlanarak birbirleriyle iletişim kurabildiği ve insan müdahalesi olmadan karar alınıp akıllı üretimin gerçekleştiği, hedeflenen daha fazla verimlilik, yüksek seviye üretkenlik ve daha az israf için değer yaratma süreçlerinde meydana gelen dijital dönüşümü ifade eder. Endüstri 4.0 ‘ın arka planında çeşitli sanayi süreçlerinden bahsedilir. Toplumların yaşamında köklü değişim yaratan, ekonomik olarak büyümelerini sağlayan iki önemli değişimden bahsedilmektedir. İlk değişim tarım devrimi, ikinci değişim ise sanayi devrimidir. Tarım devrimi, avcılık ve toplayıcılık ile hayatlarını devam ettiren toplulukların yerleşik hayata geçerek çiftçilik ve hayvancılık yapmaya başlamasını ve bu değişimden kaynaklı devrimsel dönüşümü ifade eder. Bu sürecin başladığı dönemden yaklaşık 10 bin yıl sonra ise ikinci önemli değişim olan sanayi devrimi başlamıştır. Sanayi Devrimi, işgücünün yerini makine gücüne bırakması demektir.
İlk Sanayi Devrimi, su ve buhar gücünün kullanılmaya başlandığı, buhar makinesinin icat edildiği ve bununla birlikte diğer makinelerin de kullanılmaya başlandığı, üretimin makineleştiği, sanayileşmenin ilk ayağını kapsayan dönemdir. Teknoloji Devrimi olarak da nitelendirilen İkinci Sanayi Devriminde ise, sanayinin gelişimi hızlanmış ve basit mekanik aletler karışık hale dönüşmüştür. II. Dünya Savaşı sonrasında Üçüncü Sanayi Devrimi başlamış ve nükleer, telekomünikasyon, elektronik gibi alanlarda yükselişe geçilmiştir. “Dijital Çağ” olarak da adlandırılan bu dönem, üst düzey otomasyon çağının ortaya çıkmasına ön ayak olan bir dönemdir. Devrimlerle yaşanan bu gelişmelerle üretim sürecinde sanayileşmenin dördünce aşamasına girilmiştir.
Endüstri 4.0, ilk defa Almanya-Hannover fuarında 2011 yılında lanse edilen ve günümüzde içerisinde bulunduğumuz sanayi dönemidir. Endüstri 4.0, daha yüksek seviyede verimlilik ve üretkenlik sağlayarak vasıfsız işgücünü gerektiren faaliyetleri otomasyonlaştırıp katma değer yaratmayı amaçlar. Aynı zamanda Endüstri 4.0, üretimle alakalı olan tüm birimlerin birbiri ile ortak çalışmasını, katma değerli işlerin artırılmasını, verimsizlikleri ve maliyetleri azaltmayı hedefler.
Endüstri 4.0’ın Faydaları
- Üretimde IOT Kullanımı
- İleri Seviye Bilimsel ve Teknik Gelişmeler
- Geliştirilmiş Üretkenlik
- Düşük Maliyet
- Daha İyi Çalışma Koşulları
- Bilgi Paylaşımının Artması ve İşbirliğine Dayalı Çalışma
- Çeviklik ve Esneklik
- Daha İyi Müşteri Deneyimi
- Artan Karlılık
- Rekabet Avantajı
Endüstri 4.0 Zorlukları
- Güvenlik Eksikliği
- Bilgi Eksikliği
- Dağıtım Maliyeti Yüksekliği
- Değişim Yönetimi
- Sermaye Yatırımı
Endüstri 4.0’ı Hangi Teknolojiler Yönlendiriyor?
Nesnelerin İnterneti (IoT), akıllı fabrikalar için çok önemli bir bileşendir. Nesnelerin interneti ile büyük miktarda veriler toplanıp, depolanabilir ve analiz edilebilir.
Bulut Bilişim, akıllı üretimin tam olarak gerçekleştirilmesini, depolanan ve analiz edilen verilerin daha güvenli ve daha az maliyetle işlenmesine olanak sağlar.
Yapay Zeka ve Makine Öğrenimi, faaliyetlerin ve iş süreçlerinin görünürlüğünü ve otomasyonunu sağlayan içgüdüler oluşturabilir.
Siber Güvenlik, kötü niyetli saldırılar ve yazılımlar için dikkate alınması gereken çok önemli bir konudur.
Dijital İkiz, üretim hatlarının, tedarik zincirlerinin, fabrikaların bir sanal kopyasıdır. Üreticiler, üretimdeki akışları daha iyileştirmek ve üretkenliği artırmak için dijital ikizleri kullanabilirler.
Endüstri 4.0’ın getirmiş olduğu birçok yenilik ve avantaj vardır. Aynı zamanda Endüstri 4.0’ı uygulamak belli bir altyapı gerektirmekte ve tam anlamıyla benimsenebilmesi için bazı unsurlara uyulması gerekmektedir. Bu unsurlara uyum sağlayamayan firmalar ve ülkeler büyük kayıplara uğrayacak ve bu fırsatları değerlendirebilen şirketler ve devletler ise geleceğe damga vuracaktır.
