İşletme içerisinde çalışan insan ve makineler arasında iş bölümü yapılması otomasyondur. İşletme içerisinde sistem, insan yoğunluklu ise yarı otomatik; makine yoğunluklu ise tam otomatik diye adlandırılır. Öncelikle Proses Otomasyonuna bakmadan Proses nedir, onu birlikte inceleyelim.

Proses Nedir?

Proses, işletmenin sistemine giren ve çeşitli işlemlerden geçerek çıktı olarak çıkan, bu işlemler süresince somut olarak değerlendirilebilen ve farklı değerler üreten yöntemler kümesidir. Proses bir faaliyet ya da faaliyetler arasında olabilmektedir. İşletme için Proses; bünyesinde barındırdığı çalışanları, kaynakları ve ekipmanları ile diğer tüm unsurların hepsidir. Proses, işletmelerin mevcut ya da olası müşterileri için yaptığı faaliyetleri ve bunları yaparken nelere dikkat ettiğidir.

Prosesler, işletmeler de birçok faaliyet için geçerlidir. Ölçülebilir, yinelenebilir, kontrol edilebilir faaliyetlerin kapsamaktadır. Proses işletme içerisinde ki üretim ve satış faaliyetlerinin tüm aşamaları içinde sayılmaktadır.

Proses kavramını ne olduğunu daha iyi anlamak için temel unsurlarını ifade edelim.

• Tedarikçiler
• Girdiler
• Çıktılar
• Müşteriler
• Performans Ölçütleri
• Müşteri İhtiyacı ve Beklentileri
• Proses Aktiviteleri

Proseste temel amaç, girdilerin katma değer yaratacak çıktılara dönüştürülmesidir. Bu süreçte başrolü oynayan temel etkenler, yukarıda maddeler halinde bahsettiğimiz unsurlardır. Proses, iş faaliyetlerini pozitif katkı sağlayacak taslak ve plana uygun olarak gerçekleştirme imkanı verir. Bu da işletmelerin çok daha verimli olmasını sağlar.

Proseslerin Özellikleri

• Dönüştürülebilir olmalıdır.
• Geri beslemeye imkân tanır.
• Tekrarlanabilir olmalıdır.

Proseslerin sonucunda giren girdiler her zaman ilk hallerinden farklı ve değerli çıktı olarak çıkarlar. Bu işlemlerin soyut ve somut olmak üzere iki türü vardır. Örneğin tekstil işletmesinde girdi olan kumaş somut işlemler sonucunda elbise olarak ilk halinden farklı ve daha değerli olarak çıkar. İşletmenin içinde bulundurduğu sistem soyut bilgiye dayalı ise bilgilerin işlenmesi ile çıktı olarak ilk halinden farklı ve daha değerli bilgiler ortaya çıkar.

Proseslerin sonucunda ortada büyük bir bilgi birikimi oluşur. Bu biriken bilgiler dikkate alınarak faaliyetler yeniden başlatılır. Geri besleme sayesinde Proseslerin ortadan kalkıp, sona ermesi engellenmiş olur.

Prosesler, işletme tarafından sonlandırılmadıkça veya bu Prosesler üzerinde herhangi bir değişiklik yapılıp, yapısı bozulmadıkça her seferinden faaliyetler adım adım baştan başlatılır.

Proses Otomasyonu Nedir

 Proses Otomasyonu, Otomasyon sistemlerinde yer alan makine ve işletme çalışanları arasında yer alan iletişimin yapılmasını sağlar. Proses Otomasyonu, işletme sisteminin tek bir noktadan kontrolünü sağlar. Sistemde ki verileri kayıt altında tutar ve takip edilmesine imkân tanır. Bu verilerin işlenmesi ile sistemin kontrolünü ve yapılacak değişiklikleri belirler.

Proses Otomasyonunda işletme sistemi içerisinde belirli noktalara yerleştirilen sensor ve başka algılayıcılar sayesinde toplanan veriler ve sistem komutları uzun süreler boyunca saklanır. Bu saklanan veriler ile sistemin ve üretimin verimli bir şekilde yapılabilmesi sağlanır.

Örneğin bir işletmenin aydınlatma sistemlerinin güneş ışığına bağımlı olarak açılıp kapatılması bir Proses Otomasyonu işlemlerindendir. İşletme içerisinde yapılan bu ufak işlem bile büyük ölçüde enerji tasarrufu sağlayacaktır.

Proses Otomasyonu Kullanım Yerleri

• Enerji Sektörü
• Yiyecek-İçecek Sektörü
• İlaç Sektörü
• Kimya Sektörü
• Tekstil Sektörü
• Cam Sektörü

İçerisinde Proses Otomasyonu kullanılmaktadır.

Proses Otomasyonu Faydaları

• Üretim faaliyetlerinin tek noktadan kontrol edilmesini sağlar.
• Üretilen ürünlerin kalitesinin artmasını sağlar.
• Üretim kapasitesinde artış sağlar.
• İşletme içerisinde enerji tüketiminde tasarruf sağlar.
• Üretimde oluşabilecek hataları minimuma indirir.
• İşletme içerisinde ki faaliyetlerin analiz edilmesini sağlar.
• İşletme bünyesinde ki istihdam sayısını azaltır.
• İş sürecini daha pratik hale getirir.
• Maliyetleri düşürür ve daha fazla kar elde etme imkanı verir.
• İş süreci akışında tepki verme hızını geliştirir.
• Üretim kapasitesini güçlendirir ve zararı minimuma indirir.
• İş sürecindeki tüm sistemi ilişkilendirdiği için doğru müdahale imkanı sunar.
• Müşteri memnuniyeti ve kullanıcı deneyimi konusunda işletmelere rehberlik eder.